Adaptogeny

Alma (Phyllanthus emblica) (Yu Gan Zi). Zioło zimne.

Harmonizuje energię w całym organizmie. Usuwające gorąco i ochładza krew, zawiera 20 x więcej witaminy C niż pomarańcza, wzmacnia żołądek i poprawia trawienie, wspomaga wytwarzanie płynów w organizmie, zatrzymuje pragnienie, działa przeciwzapalnie, przeciwwirusowo (HIV, WZW) i przeciwbakteryjnie, pomaga przy kamieniach nerkowych i chorobach z bólem, kontroluje ciśnienie, cukrzycę, cholesterol, pomaga przy anemii żelazo zależnej, wzmacnia organizm poprzez wzmacnianie serca, zapobiega utracie włosów, poprawia wzrok (widzenie peryferyjne), reguluje okresy, wspomaga mózg, poprawia pamięć.

Dobre na; kaszel, astmę, zapalenie oskrzeli, pomaga przy WZW typu B, kamieniach nerkowych.

Aloes (Aloe vera)(Lu Hui). Zioło zimne.

Zioło to „drenuje w dół” oczyszcza/ przeczyszcza, ochładza wątrobę i jelito grube, wzmacnia żołądek, zabija pasożyty, glisty, dobre do i po opalaniu.

Dobre na; zawroty głowy, rozdrażnienie, czerwone oczy, bezsenność, szumy uszne, zatwardzenia, zaparcia, gorączkę, na grzybice.

Przeciwwskazania. Podczas ciąży, raczej nie stosować podczas okresu i innych krwawień, przy wychłodzeniu organizmu, przy rozwolnieniu.

Ashwagandha (indyjski żeńszeń) (withania somniferum) (Nan Fei Zui Jia)

Zioło ciepłe. Wzmacnia energię śledziony, płuc i serca, podnosi odporność, wzmacnia energię nerek, uspokaja umysł (ducha), normalizuje pracę tarczycy (Hashimoto), wspomaga nadnercza (kortyzon), poprawia pamięć, apetyt, podnosi Testosteron, podnosi energię, odmładza mózg, odmładza i reguluje system nerwowy, jest silnym antyoksydantem, reguluje cukier, reguluje systemy; sercowo – naczyniowy, hormonalny i odpornościowy, wzmacnia białe ciałka krwi i glutation, natlenia organizm, poprawia sen.

Dobre na; stres, impotencję (tzw. ziołowa „viagra”), bezpłodność, gruźlicę, nowotwory.

Bakopa drobnolistna (zioło z Indii), Brahmi.

Wzmacnia pracę mózgu, wzmacnia pracę tarczycy, uspokaja, poprawia pamięć i koncentrację, działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo, przeciwwrzodowo, zwiększa wydzielanie śluzu, który chroni żołądek, działa przeciw helikobakter, chroni wątrobę, reguluje ALAT, ASPAT i bilirubinę.

Dobre na; ADHD, Parkinsona, Alheimera, po udarze, padaczkę, bezsenność, stany lękowe, na Salmonellę

Borówka brusznica. Czarna jagoda (Vaccinum Vitis Idea).

W zasadzie w każdej formie borówka jest zdrowa i pożyteczna, czy to świeże owoce, suszone, słoikowane czy też parzona jak zioło. Reguluje wszelkie schorzenia jelit, reguluje przemianę materii, korzystnie wpływa na wyściółkę żołądka i jelit, poprawia apetyt, poprawia wzrok, pozytywnie wpływa na system hormonalny.

Dobra na; bóle brzucha, przeziębienia, grypę, anginę, zapalenie płuc i oskrzeli, na zapalenia dróg moczowych i nerek, na stres (w jelitach).

Conodopis, Radix Codonopsis (Dang Shen).

Wzmacnia energię w środkowej części ciała (głównie układ pokarmowy), wzmacnia płuca, odżywia krew, wytwarza płyny ciała, wykazuje działanie antystresowe, przeciw lękowe, zmniejsza zapalenie jelita grubego (choroba Crowna).

Dobre na; chroniczne choroby wynikające z osłabionej śledziony z anoreksją, zmęczenie, rozwolnienie, wymioty, chroniczny kaszel, krótki oddech.

Przeciwskazania; Przy silnym osłabieniu i przegrzaniu organizmu.

Cordyceps (Cordyceps sinensis) (Dong chong xia cao).

Wzmacnia energię, ochładza płuca, reguluje pracę nerek, transformuje flegmę, wzmacnia wątrobę, wzmacnia wytrzymałość fizyczną, podnosi odporność, wzmacnia słabe dolne plecy i kończyny.

Dobre na; impotencję, krwawienia, chroniczny kaszel, astmę, świszczący oddech, zawroty głowy.

Cytryniec chiński (Schisandra)(Wu Wei Zi). Zioło ciepłe.

Zioło stabilizujące i ściągające. Wzmacnia energię, podnosi witalność, wskazane dla serca i śledziony, wzmacnia nerki, chroni wątrobę przed toksynami, działa antystresowo, wspomaga wytwarzanie płynów ciała, uspokaja umysł, poprawia pamięć, spowalnia starzenie.

Dobre na; chroniczny kaszel, świszczący oddech, bezsenność, pamięć, zatrzymuje rozwolnienie, upławy i nasieniotok, częste oddawanie moczu, nadmierne poty, poty nocne, rozdrażnienie, palpitacje, bezsenność.

Przeciwwskazania. Przy nadmiarze wewnętrznego gorąca, początkowy kaszel i wysypki, może powodować pieczenie serca.

Goji Owoc (Lycium barbarum L.)(Gou Qi Zi).

Wzmacnia krew, odżywia i wzmacnia wątrobę, nerki, wzmacnia oczy, nawilża płuca, wzmacnia mięśnie, podnosi odporność i zmniejsza efekt chemio i radioterapii, hamuje rozwój komórek rakowych, poprawia funkcje mózgu (zdolność uczenia), zmniejsza poziom cukru.

Dobre na; bóle pleców i nóg, bóle brzucha, impotencję, oczy (zamazane widzenie, zmniejszenie ostrości), nocną utratę nasienia, wyniszczenie i pragnienie, kaszel, alergie, przewlekłe zapalenie wątroby.

Przeciwskazania. Uwaga w ciąży, przy gorączkach, przy osłabionej śledzionie i luźnych stolcach.

Lukrecja, korzeń (Glycyrrhizae, Radix)(Gan Cao)

Zioło o termice neutralnej czyli dość uniwersalne/ bezpieczne. Wzmacnia pracę całego organizmu a szczególnie wzmacnia śledzionę i serce, odtruwa zatruty organizm (np. przy zatruciu pokarmowym), wzmacnia i harmonizuje działanie innych ziół (w mieszankach ziół).

Dobre na; krótki oddech, luźne stolce, znużenie, osłabione serce, nawilża płuca (reguluje termikę w płucach), usuwa flegmę, łagodzi kaszel, łagodzi spazmy, zmniejsza bóle mięśni w brzuchu lub nogach, usuwa toksyczne gorąco z bólem gardła, leczy ropienie, rany.

Przeciwskazania. Nie stosować przy nadmiarze wilgoci z nudnościami, przy alkoholu, nadciśnieniu, hiperglikemii, odmie, osteoporozie, z niektórymi ziołami i u pacjentów przyjmujących leki (możliwe interakcje).

Mniszek (Taraxacum Dens Leons) (Pu Gong Ying)

Zioło zimne. Zioło wątroby. Usuwa gorąco, oczyszcza ogień, usuwa ogień z krwi i gorąco z żołądka i śledziony, oczyszcza oczy, odtruwa organizm, usuwa wilgoć, usuwa gorące toksyny, antybiotyk, pobudza laktację, żółciopędne.

Dobre na; choroby z gorąca, drogi moczowe, górne drogi oddechowe, czyraki, czerwone oczy, ból głowy, nowotwory.

Przeciwwskazania. Nadmiar może spowodować reakcje alergiczne typu: świąd, pokrzywka, nudności czy wymioty.

Moringa olejodajna (Moringa oleifera).

To bardziej pokarm niż zioło, jest silnym antyoksydantem (157 600 w skali ORAC), zawiera najwięcej chlorofilu ze wszystkich roślin, ma silne właściwości odżywcze, zawiera 9 podstawowych aminokwasów i około 25% protein, więc dobrze działa na mięśnie, zawiera 24% błonnika, zawiera dużo witaminy K – 158,7% dziennej normy.

Zmniejsza zmęczenie, dobra przy anemii (dużo żelaza), wzmacnia odporność i działa przeciw rakowo, antystresowo, przeciwzapalnie, antybakteryjnie, wspomaga dobry wzrok, zmniejsza ryzyko cukrzycy, reguluje pracę tarczycy, ochrania wątrobę, niszczy gronkowca złocistego.

Dobra na; skórę, rozwolnienia i wrzody w tym żołądka, na zdrowie kości, bóle głowy, na ugryzienia insektów czy rany, na reumatyzm, zapalenie oskrzeli, uszy, oczy, gorączkę, padaczkę, astmę, prostatę, szkorbut.

Przeciwwskazania. Może spowodować poronienia, stymuluje ogólną równowagę w organizmie.

Reishi (grzyb) (Ganoderma)(Ling Zhi).

Ten grzyb wzmacnia energię serce i uspokaja ducha, wzmacnia energię płuc, odżywia krew, transformuje flegmę, zatrzymuje kaszel i świszczący oddech, wzmacnia i zwiększa kondycję, wzmacnia system odpornościowy, poprawia apetyt.

Dobry na; bezsenność, palpitacje, zapominanie, raka, uspokaja/ wycisza, alergię, suchość ust.

Rdest wielokwiatowy, korzeń (Radix Polygonum multiflorum)(Fo Ti - (He Shou Wu)).

Zioło lekko ciepłe. SUPER ZIOŁO. Wzmacnia i odżywia krew, wzmacnia nerki, wątrobę, wzrok, zwiększa popęd, wzmacnia kondycję serca i całego układu krwionośnego, poprawia jakość skóry, przywraca naturalny kolor włosów, wspomaga trawienie, udrażnia wypróżnianie, reguluje cukier we krwi, wzmacnia funkcje mózgu (poprawia przewodzenie sygnałów nerwowych), ochrania DNA, odmładza.

Dobre na; zawroty głowy, na problemy skórne (przemywać), bóle dolnych pleców, ból kończyn, bóle mięśniowe, bezsenność, nocne samoczynne wytryski nasienia, bezpłodność, malarię.

Przeciwskazania. Przy osłabionej śledzionie, dużej flegmie lub wilgoci. W tym czasie nie spożywać cebuli czy czosnku. Uważać na łączenie z innymi ziołami gorącymi.

Rozmaryn (Rosmarinus officinalis) (Mi Die Xiang). Zioło ciepłe.

Porusza zastoje w wątrobie, śledzionie, jelitach, sercu. Stosowany przy stagnacji z zimna (podgrzewa organizm), uspokaja umysł (ducha), wycisza nadaktywność wątroby, dobry antyoksydant, poprawia pamięć, poprawia trawienie, dodaje wigoru, ochrania mózg, zwiększa transport neuroprzekaźników, działa przeciwzapalnie.

Dobre na; chroniczne zmęczenie, wszelkie ORL, spazmy, zaburzenia związane z płucami, depresje, lęki, maniactwo.

Szczodrak krokoszowaty (Rhaponticum carthamoides). Zioło ciepłe.

Ogrzewa nerki i podnosi energię w nerkach, ochrania serce, podnosi witalność, afrodyzjak dla panów, odbudowuje odporność psychiczną, poprawia pracę mózgu, zwiększa masę mięśniową, poprawia metabolizm (spala tkankę tłuszczową), antyoksydant, chroni wątrobę, antyrakowy.

Dobry na; arytmię (zapobiega aglomeracji płytek).

Szparag, korzeń (Asparagus Roots)(Tian Men Dong). Zioło bardzo zimne.

Wzmacnia energię nerek i usuwa gorąco z płuc, nawilża płuca, wytwarza płyny ciała i usuwa flegmę, u kobiet może wspomóc płodność, optymalizuje pracę systemu hormonalnego, zwiększa libido - afrodyzjak dla kobiet, pomaga przy bolącym okresie, niszczy komórki rakowe.

Dobre na; zanik mięśni nóg, suchość w ustach suchy kaszel, zatwardzenia z suchych jelit, wysoką gorączkę.

Przeciwskazania. Rozwolnienie czy anoreksja (zimna śledziona), kaszel z wychłodzenia.

Święta bazylia (Ocimum sanctum) lub Bazylia azjatycka

Wzmacnia odporność, stan zapalny, ból, reguluje tarczycę, antyoksydant, zabezpiecza przed promieniowaniem, działa antybakteryjnie, reguluje poziom cukru, hormonów, ciśnienie krwi, znieczula, działa przeciwrakowo.

Dobre na; zmęczenie, malarię, wirusowe zapalenie wątroby, gruźlicę, ugryzienia owadów, ukąszenie skorpiona czy węży, płodność.

Tinospora cordifolia, Guduchi (Tinospora cordifolia). Zioło gorące.

Zioło długowieczności. Oczyszcza krew, poprawia krążenie, dobre do detoksykacji organizmu, neutralizuje toksyny, wzmacnia odporność organizmu ogólną i fizyczną poprzez zwiększanie żerności fagocytów, zmniejsza katar alergiczny, kontroluje poziom cukru, kontroluje pracę trzustki, antystresowe, poprawia pamięć, ochrania wątrobę i nerki, zwiększa potencję, działa żółcio i moczopędnie, leczy wszelkie choroby autoimmunologiczne, schorzenia skóry takie jak; trądzik, łuszczyca, toczeń, łagodzi pieczenie, hamuje krwawienia w przewodzie trawiennym, przywraca równowagę w jelitach.

Dobre na; tkanki nerwowe i rozrodcze, mięśnie, na elastyczność stawów, trawienie, żółtaczkę, gorączkę, reumatyzm, choroby serca, wrzody żołądka i dwunastnicy, cukrzycę, chroniczną biegunkę.

Traganek, korzeń (Astragali, Radix)(Huang Qi) (Astragalus)

Lekko ciepłe. Wzmacnia energię, wzmacnia krew i jej produkcję, wzmacnia energię płuc i śledziony, na opadanie organów, zmniejsza odmę.Dobry przy anemii, zmęczeniu, anoreksji, biegunkach, na spontaniczne poty, uczucie zimna, krótki oddech, wyrzucenie ropy, na chroniczne wrzody i rany, na oczyszczenie z toksyn, nadmierne pragnienie, moczopędne, na nowotwory.

Dobrze podawać z Mniszkiem lekarskim czy Kozłkiem lekarskim. Uzupełnieniem traganka jest zioło Urzet barwierski

Urzet barwierski (Isatis tinctora) (Ban Lan Gen)

Zioło zimne (wychładza). Zioło usuwające gorąco, ogień, przeciwzapalne, nadaje się do zmniejszenia temperatury, usuwa różne wirusy i toksyny, ochładza krew, wzmacnia płuca, wzmacnia odporność, na zapalenia wątroby i woreczka żółciowego, żółtaczkę (z wilgocią i gorącem).

Przeciwskazania. Nie stosować przy ogólnym osłabieniu i wyziębieniu organizmu zwłaszcza w śledzionie i żołądku.

Wąkrota azjatycka (Centella asiatica L.) (Gotu kola) (Ji Xue Cao)

Zioło zimne. Usuwa gorąco i ogień, usuwa toksyny i gorącą wilgoć, ochładza krew, ożywia krew, zatrzymuje krwawienia, ochładza wątrobę, oczyszcza oczy, odmładza system nerwowy, wzmacnia odporność, pamięć, regeneruje.

Dobre na; kamicą moczanową, różyczkę, biegunkę, żółtaczkę, padaczkę, na porost włosów, poparzenia, trądzik, wrzody, egzemę, łuszczycę.

Przeciwskazania: Podczas ciąży i przy wyziębieniu organizmu.

“Zioło życia” (Rhizoma, Herba Gynostemmatis)(Jiao gu lan)(liście i pędy).

Zioło zimne. Wzmacnia cały organizm, nawilża płuca, wyrzuca gorąco, toksyny, zmniejsza stan zapalny i opuchlizny, zmniejsza ból, wytwarza płyny, wyrzuca flegmę, wzmacnia serce, zapobiega marskości wątroby, zapobiega zwłóknieniu nerek i obecności białka w moczu, wzmacnia błonę śluzową żołądka, przeciwdziała powstawaniu wrzodów, obniża ciśnienie krwi i cholesterol, raczej nie brać gdy się jeździ np. samochodem, niszczy (gronkowiec złocisty), jest antydepresantem, poprawia sen, reguluje poziom cukru, zmniejsza poziom glukozy, zapobiega uszkodzeniom w komórkach i mitochondriach, poprawia pamięć, zwiększa poziom dopaminy, norepinefryny i serotoniny, aktywuje limfocyty B i T, zwiększa wytrzymałość mięśni.

Dobre na; migrenę, astmę, nudności, cysty, opryszczki, wrzody żołądkowo-jelitowe, wskazane przy; Parkinsonie, na raka (zmniejsza rozmiar guza, hamuje przerzuty) na białaczkę, raka płuc, glejaki, raka prostaty, jelita grubego, raka szyjki macicy.

Żeńszeń brazylijski (Suma-korzeń) (Pfaffia paniculata).

Wzmacnia, zwiększa wydolność fizyczną, zmniejsza zmęczenie, działa przeciwzapalnie w stawach i jelitach, antystresowe, podnosi męskie libido, podnosi poziom hormonów męskich i żeńskich, zwiększa poziom estradiolu i progesteronu u kobiet a testosteronu u mężczyzn, pomocny przy PMS, nieregularnym okresie i menopauzie, zawiera naturalny steryd beta-ekdysteron, poprawia kondycję, aktywuje makrofagi, wspomaga pracę mózgu, poprawia nastrój. Na funkcje seksualne wskazane podać z Maca. Na sprawność umysłową podać z Guaraną, Różeńcem górskim, Żeń-szeniem chińskim i Żeń-szeniem syberyjski. Na wydolność fizyczną podać z Różeńcem górskim, Żeń-szeniem, Cytryńcem chińskim, Gingko biloba.

Żeńszeń chiński, korzeń, (Radix Ginseng)(Ren Shen)

Lekko ciepłe. Wzmacnia energię żołądka, śledziony, płuc, serca, poprawia oddech, dobre na zimne kończyny, obfite poty, anoreksję, biegunki, palpitacje, bezsenność, poprawia produkcję płynów organizmu, pobudza organizm, podnosi energię, podnosi termikę nerek (ogrzewa), zmniejsza impotencję (afrodyzjak).

Wykazuje podobne działanie do Syberyjskiego żeń-szenia, ale wydaje się być bardziej odpowiednie dla kobiet i osób z niedociśnieniem.

UWAGA. Podnosi ciśnienie i podnosi ciepłotę ciała (podgrzewa), nie wskazany przy braniu antydepresantów.

Żeńszeń peruwiański, Maca, (kapusta), (Lepidium meyenii).

Reguluje hormony głównie u kobiet, podnosi libido u obu płci, poprawia sen, zawiera dużo mikroelementów, dobry antyoksydant, bardzo podnosi energetykę, zwiększa siłę i wytrzymałość, chroni przed promieniowaniem UV (zaaplikowana na skórę), poprawia pamięć, zmniejsza prostatę.

Dobre na; dobre na menopauzę, uderzenia gorąca, niepłodność, depresję, lęk.

Żeńszeń syberyjski, Eleuterokok (Eleutherococcus senticosus)(Ci Wu Jia).

Ciepłe, bezpieczne zioło. Wzmacnia energię śledziony i żołądka, transformuje i transportuje, ogrzewa nerki (wzmacnia), wzmacnia nadnercza, dobry na słabe dolne plecy i nogi ( na bóle kręgów w dole kręgosłupa), anoreksję, zmęczenie, uspokaja ducha (psychikę), na bezsenność, koncentrację, początkową depresję, pobudza krew, stymuluje produkcję adrenaliny, wzmacnia działanie antybiotyków, wydaje się być bardziej wskazany dla mężczyzn.

Źródło;Dr Ryszard Grzebyk. Academy of Natural Health. 9 zjazd str. 85-96.