Podstawy Tradycyjnej Medycyny Chińskiej TMC

W związku z tym, że my jako istoty ludzkie boimy się wszystkiego, czego jeszcze nie poznaliśmy, postanowiłem Tobie w jak najprostszy i logiczny sposób przybliżyć wiedzę na temat TMC. Abyś już się tej metody nie obawiał i z należnym szacunkiem z niej korzystałRytm ten jest ściśle powiązany z rytmem działania całego wszechświata; wschody i zachody słońca, fazy księżyca czy pory roku. Nasz organizm podlega tym prawom i myślę, że warto się do tego rytmu dostosować, tym bardziej, że wiedza ta nie zaszkodzi, a tylko może nam ułatwić życie.

Marek Kostecki

10 min read

Potrzebujesz porady?

Narodziny Tradycyjnej Medycyny Chińskiej (TMC) datuje się na ok. 5000 lat. Moim skromnym zdaniem TMC jest po prostu chińską medycyną ludową, która powstawała stopniowo wraz z rozwojem ludzkości, czyli jakieś milion lat temu.
Prawdopodobnie dopiero 5000 lat temu po prostu została przez kogoś spisana i usystematyzowana.Każda społeczność na świecie ma rozwinięty swój system leczniczy i profilaktyczny, ale niestety, powoli ta cenna wiedza zanika. Jeszcze dziś można spotkać znachorów, szeptuchy i babki na południu i wschodzie Polski. Dociekliwym osobom przybliżę znaczenie słowa znachor. Znachor, zna – chor , czyli po prostu zna chorobę, czyli fachowiec.

MEDYCYNA CHIŃSKA OGÓLNIE

W skład Tradycyjnej Medycyny Chińskiej (TMC) wchodzą:

  • ziołolecznictwo,- dietetyka,

  • Tai Chi Chuan – ćwiczenia fizyczno - medytacyjne,

  • Qigong – ćwiczenia fizyczno - relaksacyjne,

  • sztuki walki Kung-Fu – dynamiczne ćwiczenia fizyczno - medytacyjne,

  • akupunktura – nakłuwanie punktów akupunktury igłami (około 2000 lat),

  • akupresura – masaż punktów akupunktury (około 3000 lat),

  • bańki (bańki to bańki, nie ma baniek chińskich),

  • moksa (oddziaływanie rozgrzanym „cygarem” na punkty akupunktury).

W ogromnym skrócie można przyjąć, że cała TMC opiera się na dwóch filarach, czyli dążeniu do równowagi energii Yin (zimna) i Yang (gorąca), tak jak cały świat przyrody.

Co to znaczy? To znaczy to, że w całym świecie przyrody wszystko dąży do równowagi:

  • jak jest za zimno - to źle,

  • jak jest za gorąco - to źle,

  • jak jest na sucho - to źle,

  • jak jest za mokro - to źle.


Wszystkiego i wszędzie powinna być odpowiednia proporcja, bo tak został skonstruowany nasz świat i nasz organizm. I świetnie wpisuje się tutaj przysłowie:

„CO ZA DUŻO, TO NIE ZDROWO” ale ja jeszcze dodaje
„CO ZA MAŁO TO TEŻ NIE ZDROWO”.

W związku z tym, że ta wiedza powstała tak dawno i ludzie, którzy ją tworzyli, posługiwali się językiem tamtych czasów, to jej pojęcia są proste i zrozumiałe dla każdego, bez używania wyszukanego i skomplikowanego słownictwa:

  • dziecko, córka, syn, matka, ojciec, babcia, dziadek,

  • jasno, ciemno, zimno, ciepło,

  • ziemia, metal, woda, drewno, ogień.

POJĘCIA W MEDYCYNIE CHIŃSKIEJ

W TMC są używane jeszcze różne inne pojęcia takie jak:

  • termika, ogrzewające, neutralne, ochładzające, zimne,

  • nadmiar, niedobór, zastój, stagnacja,

  • smak kwaśny, gorzki, słodki, ostry, słony, mdły,

  • wiatr, pijany wiatr, wilgoć, śluz,

  • 4 pory roku, czyli; wiosna, lato, jesień, zima,

  • 5 żywiołów tzw. 5 elementów: ogień, ziemia, metal, woda, drzewo,

  • Yin (zimno), Yang (gorąco),

  • narządy główne Yin tzw. pełne Zang to; wątroba, serce, śledziona, płuca, nerki,

  • narządy główne Yang tzw. puste Fu to; pęcherzyk żółciowy, jelito cienkie, żołądek, jelito grube, pęcherz moczowy,

  • meridiany, punkty akupunktury,

  • Yin Ye – płyny ustrojowe; łzy, ślina pot, wydzielina nosa, płyny żołądka i jelit, płyny nawilżające skórę, mięśnie i kości,

  • Xue – krew, jakość krwi,

  • potrójny ogrzewacz,

  • zegar biologiczny.

Bibliografia:

  1. Iwona Sitko Urbanowicz, DIETETYKA WG TRADYCYJNEJ MEDYCYNY CHIŃSKIEJ, Akademia Terapii Naturalnych - Wrocław, Wrocław 2016.

  2. Marcin Ojrzyński, ZIELARSTWO WEDŁUG TRADYCYJNEJ MEDYCYNY CHIŃSKIEJ, Akademia Terapii Naturalnych Wrocław, Wrocław 27.02.2016.

  3. Mieczysław Szcześniewski, "Podstawy akupunktury", Zakład Wydawnictw Medycyny Naturalnej, Medycyna Naturalna Nr (2) 4/91 Dwumiesięcznik z książką.-Ryszard Grzebyk. Academy of Natural Health.

Polecam następujące źródła wiedzy.

  1. Mieczysław Szcześniewski, "Podstawy akupunktury".

  2. Tadeusz Błaszczyk, „Podstawy medycyny chińskiej”.

  3. Zbigniew Królicki, "Tradycyjna Medycyna Chińska Tom 3 Teoria Zang - Fu".

  4. Dr nauk med. Henryk Operacz, "Zasady akupunktury, teoria i praktyka".

  5. Jarosław Kuchta, "Elektroakupunktura dla każdego".

  6. Wiesława Stopińska, "Medycyna między wschodem a zachodem".

  7. Baird T. Spalding, "Życie i nauka mistrzów dalekiego wschodu".

  8. Maoshing Ni, "Kanon medycyny chińskiej Żółtego cesarza".

  9. Paul Pitford, "Odżywianie dla zdrowia". Tradycje wschodnie i nowoczesna wiedza o żywieniu.

  10. Lothar Ursinus, "Zegar ciała".

  11. Claus C. Schnorrenberger, Beate Schnorrenberger,"Diagnozowanie z języka".

  12. Iwona Sitko Urbanowicz, "Dietetyka wg Tradycyjnej Medycyny Chińskiej", Akademia Terapii Naturalnych - Wrocław.

  13. Marcin Ojrzyński, "Zielarstwo według Tradycyjnej Medycyny Chińskiej", Akademia Terapii Naturalnych - Wrocław.

  14. Ryszard Grzebyk. „Rak to nie wyrok”. Wydawca Naturopath Opinion.

  15. Ryszard Grzebyk. Academy of Natural Health.

  16. Hamid Montakab, „Medycyna chińska w praktyce”

ZEGAR BIOLOGICZNY CZŁOWIEKA
ENERGIE W MEDYCYNIE CHIŃSKIEJ

W TMC wyróżniamy następujące energie:

  • Qi, - energia, całościowy stan energetyczny,

  • Shen - duch, największa energia znajduje się w sercu,

  • Jing – energia życia, stopniowo wraz z wiekiem się zmniejsza,

  • Yuan Qi – energia źródłowa, otrzymana od rodziców,

  • Gui Qi – energia powstająca z dostarczanego pożywienia,

  • Yin Qi – energia jakości substancji w narządach, czyli siła naszych narządów,

  • Zong Qi – energia pozyskana z powietrza przez płuca,

  • Wei Qi – nasza energia obronna, powstaje z naszych myśli, to nasza intuicja, podświadomość, jej źródło jest w żołądku i w płucach.

NARZĘDZIA W MEDYCYNIE CHIŃSKIEJ

Głównymi narzędziami w TMC są:

  • szeroko pojęta profilaktyka, do której należą przede wszystkim dietetyka, ziołolecznictwo i ruch,

  • diagnostyka, która opiera się na całościowej diagnozie i kondycji wszystkich naszych narządów i wszystkich płynów ustrojowych,

  • diagnostyka z pulsu, języka, twarzy, oczu, ogólnego wyglądu ciała, zapachu pacjenta i jego zachowania, wywiadu z pacjentem,

  • leczenie naturalne; dietetyka, ziołolecznictwo, leki z wyciągów naturalnych,

  • leczenie energetyczne; akupunktura, akupresura, moksa,

  • główne strategie działania, czyli przeciwny stan energetyczny, taki sam stan energetyczny (Shan Han Lun), 5 żywiołów, 5 smaków, 4 pory roku, termika, zegar biologiczny i potrójny ogrzewacz.

GŁÓWNE DZIAŁANIA W MEDYCYNIE CHIŃSKIEJ

Profilaktyka. Każdemu lekarzowi chińskiemu była przypisana część społeczności. Jego zadaniem było codzienne odwiedzanie części z nich, ich edukacja i w razie potrzeby reagowanie (zapobieganie) na ewentualne zagrożenia zdrowia. Jeśli w grupie pacjentów pojawiło się zbyt dużo chorych, to taki lekarz natychmiast tracił swoje stanowisko.

W dawnych czasach tak było, że jak cesarz zachorował, to opiekujący się nim lekarz tracił swoje stanowisko, a często i swoją głowę.

Leczenie. Jeśli pacjent zachoruje, zostaje gruntownie przebadany przez lekarza i otrzymuje receptę. Następnie z receptą pacjent udaje się do apteki. Tam zielarz będący często również dietetykiem przyrządza odpowiednią mieszankę ziołową (naturalną a nie syntetyczną) i naucza pacjenta, jak ją stosować.

Drugi etap leczenia. Po 4 dniach zażywania ziół pacjent znów udaje się do lekarza i znów jest badany, i znów otrzymuje receptę, ale już często z innymi zaleceniami itd.

A dlaczego? A dlatego, że skoro już 4 dni był leczony, to jego obecny stan choroby jest już na innym etapie i dlatego jest inna diagnoza no i inne zalecenia. Logiczne, prawda?

DIAGNOZA Z JĘZYKA

Według TMC na języku człowieka, znajdują się pola odpowiadające za każdy narząd. Wszystko co odbiega od normy, czyli: odcień, kolor, wgłębienia, wżery, fale, wrzody, bąbelki powietrza, informują o dysfunkcjach w danym narządzie.

DZIEŃ I PORA ROKU W MEDYCYNIE CHIŃSKIEJ

Nasze życie można przyrównać do pór roku.

Rano – wiosna (narodziny), sianie, zaczynamy działać,

Południe – lato (maksymalna aktywność), praca,

Wieczór – jesień (upadek), zbieramy plony i magazynujemy, spadek energii,

Noc – zima (najmniejsza aktywność), wyciszenie, sen.

SZKOŁY I ŻYWIOŁY W MEDYCYNIE CHIŃSKIEJ

Dwie szkoły wg żywiołów (strategia):

  1. Tradycyjna szkoła TMC:

    1. Drzewo – wiosna, wzrastanie

    2. Ogień – lato, rozprzestrzenianie

    3. Metal – jesień, opadanie

    4. Woda – zima, skupienie

    5. Ziemia (w środku) – późne lato, stabilność, zakotwiczenie.

  2. Europejska szkoła TMC:

    1. Drzewo; symbol narodzin

    2. Ogień; symbol naturalnej aktywności

    3. Ziemia; środek,

    4. Metal; symbol upadku

    5. Woda; symbol minimalnej aktywności

Wzajemne oddziaływanie żywiołów:

Drzewo pobudza (rodzi ) Ogień
Ogień pobudza (ogrzewa) Ziemię
Ziemia pobudza (rodzi) Metal
Metal pobudza (daje) Wodę
Woda pobudza (żywi) Drzewo

Destrukcyjne oddziaływanie żywiołów:

Drzewo hamuje, kontroluje (korzeniami) Ziemię
Ziemia hamuje (wypija) Wodę
Woda hamuje (gasi) Ogień
Ogień hamuje (topi) Metal
Metal hamuje (tnie) Drzewo

Każdemu żywiołowi są podporządkowane odpowiednie narządy.

Drzewo – wątroba, pęcherzyk żółciowy.
Ogień – serce, jelito cienkie.
Ziemia - śledziona, trzustka, żołądek.
Metal – płuca, jelito grube.
Woda – nerki, pęcherz moc

Wg TMC każdemu narządowi są podporządkowane odpowiednie emocje, które bezpośrednio mają wpływ na nasze zdrowie i tak np.:

wątroba - złość szkodzi wątrobie,
serce - przerażenie i krańcowa radość szkodzą sercu,
płuca - smutek i rozgoryczenie szkodzi płucom,
śledziona - zaduma szkodzi śledzionie,
nerki - lęk szkodzi nerkom.
Widzisz jak twoje niekontrolowane emocje mogą uszkodzić odpowiedni narząd.

CZYNNIKI CHOROBOTWÓRCZE

Zewnętrzne czynniki chorobotwórcze to:

  • wiatr,

  • chłód,

  • letni upał,

  • wilgoć,

  • suchość,

  • żar.


Emocjonalne czynniki chorobotwórcze to:

  • radość,

  • złość,

  • smutek,

  • zaduma,

  • rozgoryczenie,

  • lęk,

  • przerażenie.

DIAGNOSTYKA I LECZENIE

Do diagnostyki i leczenia w TMC wpisane jest stare, chińskie powiedzenie:
,,JEŚLI CHORUJE DZIECKO, TO MARTWI SIĘ MATKA I PŁACZE BABCIA''.

Co tłumaczymy następująco.

Jeśli została zaburzona praca jakiegokolwiek narządu, a wszystkie narządy wewnętrzne są ze sobą powiązane (współzależne), to trzeba znaleźć wszystkie przyczyny powstałej dysfunkcji.

Co z tego wynika? Jeśli nastąpiła dysfunkcja nerek, to na pewno też wystąpiły dysfunkcje serca, jelita cienkiego i pęcherza moczowego.

NERKI = SERCE → JELITO CIENKIE = PĘCHERZ MOCZOWY

Nerki = Serce – ten sam stan energetyczny.
Jelito cienkie = Pęcherz moczowy – ten sam stan energetyczny.
Nerki → Pęcherz moczowy – przeciwny stan energetyczny.
Serce → Jelito cienkie – przeciwny stan energetyczny.

Co tłumaczy się następująco.

Jeśli doszło do niedoboru w nerkach, to też na pewno jest niedobór w sercu. Gdy doszło do nadmiaru w jelicie cienkim, to też jest nadmiar w pęcherzu moczowym.

Akupunktura i akupresura służą do leczenia, ale również do diagnozowania.Jeśli lekarz TMC podczas badania pulsu czy języka stwierdzi jakąś dysfunkcję, to szuka dalej potwierdzenia swojej diagnozy. Znając meridiany i odpowiednie punkty akupunktury, naciska je dalej, szukając potwierdzenia swoich przypuszczeń.W związku z tym, jeśli pacjent przy nacisku na odpowiedni punkt mocno odczuwa ból, może to świadczyć o tzw. nadmiarze gorąca danego organu, a jeśli pacjent podczas nacisku prawie nic nie odczuwa, może to świadczyć o tzw. nadmiarze zimna danego organu.

MERIDIANY

Meridiany można porównać do „rzeki” płynącej energii. Jeśli ten przepływ jest udrożniony to rzeka (energia Qi) przepływa prawidłowo, ale jeśli na rzece jest zator (tama), to wtedy rzeka energii nie przepływa prawidłowo i narząd ma dysfunkcje. Wtedy należy usunąć tą tamę przywracając prawidłowy przepływ energii, przywracając pacjenta do zdrowia. Można to wykonać każdą strategią z medycyny chińskiej a nie tylko akupunkturą, akupresurą czy moksą.

W TMC wyróżniamy 361 punktów podstawowych na 12 meridianach głównych.

  1. Meridian płuc (P), 3.00-5.00, 11 punktów.

  2. Meridian jelita grubego (Jg), 5.00-7.00, 20 punktów.

  3. Meridian żołądka (Ż), 7.00-9.00, 45 punktów.

  4. Meridian śledziony-trzustki (ST), 9.00-11.00, 21 punktów.

  5. Meridian serca (S), 11.00-13.00, 9 punktów.

  6. Meridian jelita cienkiego (Jc), 13.00-15.00, 19 punktów.

  7. Meridian pęcherza moczowego (Pm), 15.00-17.00, 67 punktów.

  8. Meridian nerek (N), 17.00-19.00, 27 punktów.

  9. Meridian osierdzia (O), 19.00-21.00, 9 punktów.

  10. Meridian Potrójnego Ogrzewacza (Po), 21.00-23.00, 23 punkty..

  11. Meridian pęcherzyka żółciowego (Pż), 23.00-1.00, 44 punkty.

  12. Meridian wątroby (W), 1.00-3.00, 14 punktów.

Teraz ogólnie omówię dwa przykładowe najczęściej używane punkty akupunktury, czyli JG4 i Ż36.

JG4 He-gu, Ho-ku, (punkt źródłowy, zakryta dolina) - to punkt 4 jelita grubego.Jest to jeden z punktów wzmacniających i immunologicznych, należy do najczęściej używanych. W skrócie, punkt przeciwbólowy górnej części ciała.Punkt ten znajduje się w połowie długości drugiej kości śródręcza po stronie promieniowej.

Zastosowanie: zaburzenia czynnościowe i choroby zapalne jelita grubego, żylaki odbytu, bóle głowy, zapalenie gardła i krtani, nieżyt nosa, krwawienie z nosa, ból zębów, bóle brzucha, bóle i porażenie kończyn górnych, bóle gałki ocznej, osłabienie wzroku, głuchota różnego pochodzenia, szumy w uszach, nadmierne pocenie lub zmniejszona potliwość, neurastenia, bezsenność, duszność".

"Ż36 Zu-san-li, Tsu-san-li, (potrójny odstęp, punkt trzech wiosek, punkt stu chorób, wielki lekarz nóg) – to 36 punkt żołądka.

Punkt ten jest stosowany w silnym wyczerpaniu nerwowym i fizycznym jako jeden z punktów wzmacniających organizm oraz jako punkt immunologiczny. Przez Chińczyków nazywany jest Wielkim Lekarzem Nóg. W akupunkturze sportowej stosowany między innymi u biegaczy, jako punkt zwiększający wydolność mięśni kończyn dolnych. Słyszałem również, że jest wykorzystywany w wojsku do zwiększenia wydajności marszowej żołnierzy.

Punkt ten znajduje się tuż poniżej guzowatości kości piszczelowej.

Zastosowanie: bóle brzucha, ostre i przewlekłe stany zapalne żołądka, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, choroby jelit, nudności, wymioty, biegunki, zaparcia stolca, brak łaknienia, bóle i zawroty głowy, bóle, osłabienie i porażenie kończyn dolnych, zaburzenia ukrwienia, choroba nadciśnieniowa, bóle miesiączkowe".

Nasz stan energetyczny cały czas ulega ciągłym zmianom, tak jak przyroda wokół nas, dlatego podczas wykonywania zabiegu akupunktury czy akupresury lekarz TMC bierze to wszystko pod uwagę.

Z tego wynika, że;

-latem będzie oddziaływał na dany narząd inaczej niż zimą,
-natomiast o godzinie 9.00 rano będzie oddziaływał inaczej niż o 17.00.

Mam nadzieję, że te podstawowe informacje ochłodzą Twoje obawy przed skorzystaniem z całego dorobku TMC, do czego szczerze zachęcam. Tym bardziej polecam tę metodę wszystkim , którzy mają tzw. przewlekłe choroby, czyli są chorzy kilka czy kilkanaście lat i są leczeni, ale nie wyleczeni. Czy nie warto coś zmienić?

Polecam moje motto życiowe.

„ŻEBY COŚ ZMIENIĆ W SWOIM ŻYCIU, TRZEBA COŚ ZMIENIĆ W SWOIM ŻYCIU”.